سمپاشی پروانه
تیر 5, 1400
سمپاشی تهران
تیر 5, 1400
پشه ماده 7 تا 100 روز عمر می کند و به پروتیین خون برای رشد و نمو تخم های خود نیاز دارد.100تا 400 تخم در هر مرحله و در کل مدت زندگی 1000 تا 3000 تخم حاصل زندگی پشه ماده می باشد.با سمپاشی پشه میتوان این سیکل رو از بین برد
پشه
پشه ها از گیاهانی مانند دارچین، نعناع، بالنگ و سیر گریزانند.پشه نر نیش نمیزند و یک هفته عمر میکند.
پشه ماده 7 تا 100 روز عمر می کند و به پروتیین خون برای رشد و نمو تخم های خود نیاز دارد.
100تا 400 تخم در هر مرحله و در کل مدت زندگی 1000 تا 3000 تخم حاصل زندگی پشه ماده می باشد.
هر مکان و یا ظرفی که آب را در خود نگه دارد میتواند محلی برای تخم گذاری پشه محسوب گردد.
پشه چهار مرحله زندگی (تخم، لارو، شفیره، پشه بالغ) دارد که فقط مرحله چهارم در خشکی بسر میبرد و بقیه مراحل زندگی درون آب است.
آب های راکد و ظرف آب حیوانات محل تخم گذاری پشه هستند.
پشه خاکی
کلیاتی در ارتباط با بیماری سالک:
تغییر روند بیماری سالک در 8 سال اخیر در ایران نشان دهنده افزایش موارد بیماری و میزان بروز آن از 20 در یکصد هزار در سال 1381 به 31 مورد در یک صد هزار در سال 1388 رسیده است
انواع بیماری:
بیماری سالک به دو شکل زیر وجود دارد:
- نوع شهری یا انسانی یا سالک خشک:
حدود 2 تا 8 ماه پس از گزش، برآمدگی قرمز رنگ و بدون درد در محل گزش پیدا شده و کم کم بزرگ وزخمی می شود.
اندازه زخم چند میلیمتر تا چند سانتیمتر می باشد که بطور معمول در مناطق باز بدن مانند صورت، دست و پا دیده می شود.
ضایعه به آهستگی و طی مدت 6 ماه تا یکسال بهبود می یابد.
در صورت عدم درمان مناسب سالک، در محل زخم یک جوشگاه فرو رفته و دایمی باقی می ماند که به زیبایی لطمه می زند.
مخزن بیماری در نوع شهری انسان است و سگ نیز بطور اتفاقی مبتلا و میتواند به عنوان مخزن عمل نماید.
- نوع روستایی یا زونوز یا سالک مرطوب:
چند هفته پس از گزش پشه (بسته به تعداد محل گزش) زخم های متعددی در نقاط باز بدن که مورد گزش قرار گرفته اند پیدا می شود.
ضایعات به طور معمول ترشح دار و مرطوب هستند و پس از 4 الی 6 ماه بهبود می یابند و از خود جوشگاه آثار پوستی پایدار و نامناسبی به جا می گذارند.
مخزن اصلی بیماری سالک روستایی جوندگان از جمله موش های صحرایی می باشند.
روش های پیشگیری و مبارزه با بیماری:
حذف عوامل مساعد کننده:
- بهسازی و ترمیم شکاف دیوار ها در مناطق مسکونی و نگهداری دام و طیور.
- بهسازی کانال های روباز، دفع صحیح فاضلاب و نخاله های ساختمانی.
- جمع آوری و دفع صحیح و به موقع زباله های خانگی (استفاده از سطل زباله درب دار).
- مبارزه با جوندگان و سگ های ولگرد.
- تخریب و تسطیح اماکن مخروبه و متروکه.
- محافظت در برابر گزش پشه خاکی
- نصب توری ریز بر روی پنجره ها و درب های ورودی.
- استفاده از پشه بند معمولی و آغشته به حشره کش که برای مدت طولانی اثر آن باقی می ماند.
- استفاده از پماد ها و مواد دور کننده حشرات هنگام استراحت و خواب در مناطق آلوده.
- پوشاندن زخم های سالک به منظور جلوگیری از آلوده شدن پشه خاک ی های جدید و انتشار بیماری به دیگران.
شکم پشه خاکی ها متشکل از 10 حلقه است. انت های شکم در ماده ها گرد و در نر ها به یک جفت چنگک مشخص منتهی می شود.
پشه خاکی ها دگردیسی کامل دارند و دارای چهار مرحله تخم، لارو، شفیره و حشره بالغ می باشد.
پشه ماده ها تخم خود را در نقاط مرطوب قرار میدهند.
از جاهای مرطوب میتوان به شکاف سنگ فرش ها، شکاف ها و سوراخ های سطح زمین ریشه خارجی درختان، شکاف های موجود در کف طویله و مرغداری ها، میان شاخ و برگ های ریخته شده اشاره کرد.
با اینکه تخم ها در آب قرار داده نمی شوند ولی به محیطی با رطوبت زیاد نیاز دارند در شرایط مطلوب تخم ها ظرف 6 الی 17 روز تفریخ می شوند.
لارو ها به طور عمده از مواد آلی در حال پوسیدن تغذیه می کنند. این مواد شامل قارچ ها، برگ های جنگلی، سبزی، مدفوع حیوانات و بدن درحال فساد بندپایان است.
طول مدت زندگی پشه خاکی
چرخه زندگی پشه خاکی ها 30 تا 100 روز است و بستگی کامل به شرایط محیطی دارد.
پشه خاکی های نر و ماده از شیره گیاهی تغذیه می کنند.
ولی ماده ها برای تخم گذاری و رسیدن تخم ها بایستی خونخواری کنند ،که این کار برای تامین مواد غذایی پروتینی برای رشد تخم ها می باشد.
پشه خاکی های ماده به علت دارا بودن ضمایم دهانی بسیار کوتاه قادر به گزش از روی لباس نبوده و نقاط کم مو و باز بدن را مورد گزش قرارمی دهند.
میزبان این حشرات حیوانات اهلی، سگ ها، جوندگان اهلی و وحشی، مار، مارمولک و گاهی پرندگان می باشند. خونخواری به طور معمول محدود به شب و یا هنگام طلوع و غروب آفتاب می باشد.
خونخواری پشه
خون خواری اکثر گونه های پشه خاکی معمولا در خارج از اماکن صورت میپذیرد.
باد از فعالیت پرواز و خونخواری این حشرات جلوگیری به عمل می آورد و فقط در مواقع آرام بودن هوا از پناهگاه های خودشان خارج می شوند.
پشه خاکی های بالغ در طول روز بر روی سطوح و در محیط های محفوظ، تاریک و مرطوب استراحت می کنند.
این محل ها شامل لابلای شاخه و برگ گیاهان در سطح زمین، لانه حیوانات، پرندگان و نقب های ایجاد شده توسط جوندگان، شکاف ها و سوراخ های درختان، شکاف و زیر تخته سنگ ها، داخل غارها، اماکن انسانی شامل زیر تخت ها، پشت کمدها، شکاف دیوارها، زیر زمین و سایر قسمت های سایه دار اماکن حیوانی شامل طویله ها و اصطبل ها می باشد.
تعداد گزش در محل های رشد و نمو پشه خاکی ها زیاد است.
درمنطقه خوزستان برای فلبوتوموس پاپاتاسی (ناقل اصلی سالک روستایی) در روی کلنی جوندگان 120 گزش در ساعت گزارش شده است.
پشه خاکی ها در هر نوبت نیم میلی گرم خون میخورند.
جدا از اهمیت پشه خاکی ها به عنوان ناقلین بیماری، این حشرات ممکن است مشکلاتی جدی ولی محدود به نقاطی خاص در رابطه با فعالیت خونخواری خود ایجاد نمایند.
نیش حشرات ممکن است در بعضی از افراد حساس باعث تحریکات شدید و بطور تقریبی غیرقابل تحمل گردد.
بیماری های منتقل شونده توسط پشه خاکی ها عبارتند از:
- لیشمانیوز
- بارتونلوسیس
- تب پاپاتاسی یا تب پشه خاکی یا تب سه روزه
جمع آوری و دفع بهداشتی زباله، دفع زباله در ظروف در بسته و کیسه های پلاستیکی، جمع آوری و دفع صحیح و بهداشتی فاضلاب انسان و فضولات حیوانات اهلی بخصوص در مناطق روستایی (دامپروری و مرغداری ها) و نگهداری آن ها در گودال ها و حوضچه های سرپوشیده به منظور تخمیر و پوسیدن مدفوع و بازیافت مدفوع بعنوان کود اقدامی بسیار مفید در جهت کاهش جمعیت حشرات بخصوص پشه خاکی ها محسوب می شود.
ایجاد سیستم بیوگاز و استخراج گاز متان از تخمیر مدفوع یا پرکردن شکاف کنار پیاده رو ها وخیابان ها وجمع آوری نخاله های ساختمانی روش دیگری برای کنترل پشه خاکی ها می باشد.
سمپاشی ابقایی اماکن داخلی:
سمپاشی منازل با حشره کش متداول ترین روش برای مبارزه با پشه خاکی های آندوفیل است که داخل خانه ها استراحت می کنند.
در مورد لیشمانیوز پوستی شهری در ایران با توجه به اینکه ناقل بیماری (فلبوتوموس سرژانتی) اهلی است و اغلب در اماکن داخلی به سر می برد در زمان اپیدمی ها راه معمولی استفاده از حشره کش ابقایی است که به دلیل حساس بودن پشه خاکی ها به طور کامل موثر است.
سمپاشی دیوار
در مورد سمپاشی پشه دیوار ها و سقف دارای اهمیت بسزایی م یباشد و علاوه بر محل های سکونت داخلی افراد، کلبه ها و کپر هایی که اشخاص در فصل کاشت و برداشت استفاده می کنند و همچنین اصطبل ها و محل های نگهداری حیوانات را باید کمی قبل از شروع فعالیت پشه خاکی ها سمپاشی کرد که البته این امر بستگی به عادات ناقلین محل خواهد داشت.
بطور کلی باید تمام دیوار ها و سقف ها را در مکان های انسانی زیر پوشش سمپاشی قرار داد مگر آنکه بعلت نوع عادت استراحت حشره ناقل، فقط سقف ها و قسمت پایین یا بالای دیوار ها را سمپاشی نمود.
در بعضی موارد قسمت های زیر مبل و کمد ها و اثاثیه وپیش آمدگی ها یا هزاره ها و داخل دالان ها و هشتی ها نیز سمپاشی می گردد.
اگر هدف فقط سمپاشی علیه پشه خاکی باشد، کافی است که سرسرای ورودی و محل های خواب و مناطق اطراف در ها و پنجره ها را سمپاشی کرد.
پناهگاه های نزدیک حیوانات و نیز دیواره های سنگی و سایر محل های استراحت حشره در اطراف خانه ها نیز باید سمپاشی شوند.
باید سمپاشی پشه در داخل شکاف ها و درز ها در مناطق مورد نظر به خوبی انجام شود.
در شهر های بزرگ حاشیه شهر ها را سمپاشی می کنند.
در دنیا از حشر هکش های گروه پیروترویید ها مانند آلفا سایپرم ترین برای عملیات سم پاشی استفاده می کنند.
بیشتر بدانید :
